ንግሰነት ሃገረ ምድሪ ባሕሪ (ኤርትራ) - ታሪክ ደግያት ሃይሉ - አባ ጋላ
ብትግርኛ ዝተጻሕፈት ፍልጥቲ መጽሓፍ ኮይና፡ ታሪኽ፡ ባህሊ፡ ቅርስታት ኤርትራ ትዝንቱ። ኣብ ጥንታዊ ስልጣነ ኤርትራ፡ ገዛእታታ፡ መንግስታታን፡ ታሪኻዊ ትረኻታታን ሓዊሱ ብዕምቆት ትድህስስ። "ሰንግነት ሃገረ ምህዞ" ዝብል ኣርእስቲ፡ "ንግስነት ምድርን ባሕርን (ኤርትራ)" ዝብል ትርጉም ዘለዎ ኮይኑ፡ ኤርትራ ስትራተጂካዊ ጂኦግራፍያዊ ኣቀማምጣኣን ከም መስቀላዊ መንገዲ ባህልታትን ሃጸያዊ ግዝኣታትን ዘለዋ ዕዙዝ ተራን ዘመልክት እዩ።
እዛ መጽሓፍ፡ ምስ ጥንታዊ ታሪኻ፡ ዝተፈላለየ መዳያት ቅርሲ ኤርትራ፡ ከም ባህላዊ ልምድታት፡ ስነ-ጥበብ፡ ሙዚቃ፡ ስነ-ህንጻ፡ ስነ-ጽሑፍ ብዝርዝር ዝገልጽ ምሁራዊ ኣቀራርባኣ ዝምስገን እያ። ብወግዓዊ ቅዲ ትግርኛ ዝተጻሕፈት ኮይና፡ ብዛዕባ ታሪኻዊ ኵነታት ማሕበራዊ፡ ፖለቲካዊ፡ ቁጠባዊ ምዕባለ ኤርትራ ርድኢት ብምሃብ፡ ነቶም ኣብ ታሪኽ ኤርትራን ባህላዊ መንነትን ዝግደሱ ሰባት ክቡር ጸጋ ይገብራ።